هفتاد و هشتمین دوسالانه فیلم ونیز با نمایش ۲۱ فیلم در بخش رقابتی اصلی، در شرایطی از تاریخ ۱ لغایت ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۱ م.(۲۰ – ۱۰ شهریورماه۱۴۰۰) برگزار گردید، که سینمای ایران برای نخستین بار پس از ۹ سال، نماینده ای در بخش رقابتی اصلی آن نداشت. حضور شهرام مکری سینماگر ایرانی در جمع هیأت داوران بخش "افق های بیشتر" و نمایش فیلم "زاوالا " ساخته ارسلان امیری در بخش جانبی هفته منتقدان بین المللی، تنها فرصت حضور سینماگران داخلی در این جشنواره بود؛ که به اهداء جایزه بزرگ این بخش و جایزه منتقدان بین المللی (فیپرشی) به فیلم "زاوالا" ساخته ارسلان امیری انجامید. شیرین نشاط و آنا لیلی امیرپور، دو سینماگر زن آمریکایی _ ایرانی نیز، به ترتیب با فیلم های "سرزمین رویاها" و "مونالیزا و ماه خونین" در این جشنواره حضور داشتند. هم زمان با این رخداد، برنامه نمایش عمومی فیلم "خورشید" ساخته مجید مجیدی در سینماهای ایتالیا انتشار یافت، که نماینده سینمای ایران در بخش رقابتی هفتاد و هفتمین دوسالانه سینمایی ونیز بود و به زندگی بچه های کار در ایران می پرداخت. این حضور با سخنان مجیدی در نشست مطبوعاتی این فیلم در ونیز ابعاد سیاسی یافت؛ جایی که وی بیان داشت: " این]مسأله کودکان کار[ یک مساله جهانی است و مختص به کشور خاصی نیست؛ اما آسیب هایی که برخی کشورهای خاورمیانه به سبب جنگ افروزی ها دیده اند؛ بیشتر است. ما اکنون ۴۰ سال است، تحت تحریم های آمریکا هستیم و همین الان که در حال صحبت با شما هستم، در این شرایط کرونایی که یک درد مشترک جهانی است، یکی از مشکلات ما در این شرایط سخت، عدم ورود دارو به ایران، به دلیل تحریم های آمریکا است و ۴۰ سال است که مردم ایران به دلیل تحریم های غیرانسانی آمریکا، در شرایط سختی زندگی می کنند... از طرفی کشورهای اطراف چون عراق، افغانستان، سوریه و .. در جنگ بوده اند و در این منطقه پر از بحران، بیشترین آسیب ها را بچه ها و خانواده های کم بضاعت دیده اند و هر روز فقیر و فقیرتر شدند و این روند مشکلات و معضلات اجتماعی بزرگی برای همه جوامع و کشورها، به ویژه کشور ما ایجاد می کند. به عنوان مثال تعداد زیادی از مردم افغانستان به دلیل مرز مشترک بزرگی که با این کشور داریم، به صورت غیرقانونی وارد ایران می شوند و آمارهای رسمی نشان دهنده سه تا چهار میلیون مهاجر افغانی در ایران است؛ اما به نظر من طبق آمار غیررسمی چیزی بین هشت تا نه میلیون مهاجر افغان در ایران هستند. از طرف دیگر، به واسطه جنگ با عراق نیز تعدادی مهاجر عراقی وارد ایران شدند و همین طور پاکستانی ها به دلایل دیگر. مجموعه این عوامل موجب شده، کشور آسیب پذیر شود؛ و دچار چالش های بزرگی شود؛ اما، این یک مساله جهانی است و محدود یه یک کشور و یا دولت خاص نمی شود ... متاسفانه این واقعیت بسیار تلخی است، که در همه جای دنیا وجود دارد". قرار بود روح ا.. زمانی بازیگر نوجوان افغان این فیلم، که در ایران کودک کار است نیز، گروه را همراهی نماید، که مثبت بودن تست کرونای او در آستانه سفر، مانع شد و تنها شمیلا شیرزاد، دیگر بازیگر نوجوان افغان این فیلم، که وی نیز کودک کار بوده است، امکان حضور در ونیز را یافت و در نهایت، جایزه "مارچلو ماستریانی" برای بهترین بازیگر نو ظهور و جوان در این جشنواره، به روح ا... زمانی بازیگر نوجوان افغان این فیلم اهداء گردید. فیلم "خورشید" بر اساس فیلمنامه مشترک مجید مجیدی و نیما جاویدی؛ با کارگردانی مجید مجیدی و ایفای نقش جواد عزتی, علی نصیریان, طناز طباطبایی, روح ا... زمانی, ابوالفضل شیرزاد, شمیلا شیرزاد, علی غابشی, مانی غفوری, محمدمهدی موسوی و صفر محمدی اولین بار در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمده و سیمرغ بهترین فیلم و فیلم نامه را از این جشنواره دریافت نموده است. این فیلم پس از ده نوبت نمایش ویژه طی دو روز برای اهالی سینما و رسانه و دو نوبت نمایش عمومی در یک روز، در جریان برگزاری هفتاد و هفتمین دو سالانه فیلم ونیز، هم زمان با گشایش هفتاد و هشتمین دوره این دوسالانه، از روز ۱۱ شهریورماه ۱۴۰۰ در سینماهای ایتالیا به روی پرده رفت. جشنواره سینمایی ونیز توسط بنیاد دوسالانه های ونیز برگزار می گردد. این بنیاد در سال ۱۸۹۵م. تأسیس گردیده و دوسالانه های هنر، معماری، حرکات موزون، موسیقی، نمایش صحنه ای و سینما را برگزار می نماید. این جشنواره سینمایی پس از اسکار، در کنار جشنواره های سینمایی کن و برلین، از معتبرترین جشنواره های سینمایی جهان محسوب می گردد.
ملاحظات: رشد تؤامان تردید به هجمه رسانه ای مروج ایران هراسی در ایتالیا و خواست شناخت واقعیت ایران معاصر در سال های اخیر، سینمای ایران را در جایگاه رسانه مرجع ارایه چشم انداز واقعیت ایران معاصر برای مخاطب ایتالیایی قرار داد و تدریجا در گزینش آثار ایرانی در جشنواره های سینمایی ایتالیا، جایگاه آثار مستقل؛ یا ساخته شده توسط سینماگران ایرانی خارج از کشور به ویژه سینماگران زن و آثار انتقادی با محتوایی نظیر وضعیت و حقوق زنان در ایران، در ارایه این چشم انداز، ارجحیت داده شد. این روند پس از بحران اخیر افغانستان و قرار گرفتن اخبار و پویش های حمایتی افغانستان در کانون توجه مخاطبان ایتالیایی، در غیاب روایت سینمایی بهره مند از زبان بین المللی در افغانستان، از سینمای ایران وظیفه روایت واقعیت این کشور را نیز انتظار می کشد؛ وظیفه ای که چندی است، برخی سینماگران ایرانی در این کشور و دیگر کشورهای بحران زده منطقه متقبل گردیده و بی شک این ویژگی، در برنامه ریزی نمایش عمومی فیلم "خورشید" در برهه حاضر نیز، بی تأثیر نبوده است.
نظر شما